Λαοί και αυτοκρατορίες

Επίσης, είναι περιπέτειες εγκατάστασης, μιλούν για την προσπάθεια να ορίσουμε το χώρο και τα όριά μας, να ελέγξουμε τη ζωή μας. Ο Αντονυ Πάγκντεν ξεκινάει την «ιστορία των αυτοκρατοριών» με τους αρχαίους Έλληνες, οι οποίοι θεωρούσαν τους εαυτούς τους «υπέρτατους ταξιδευτές», και συνεχίζει με την ανάλυση των Ρωμαίων, που μετέτρεψαν την μετανάστευση σε μια μορφή κυριαρχίας και προσπάθησαν να επιβάλουν την ιδιότητα του πολίτη σε όλους τους πληθυσμούς που κατέκτησαν. Η αφήγηση κορυφώνεται με το ιστορικό των ευρωπαϊκών υπερπόντιων μεταναστεύσεων, όπως είναι η επέκταση της βρετανικής αυτοκρατορίας, καθώς και των συνεπειών των επαφών μεταξύ των «πολιτισμένων» Ευρωπαίων και των «βάρβαρων» αυτοχθόνων, τα δραματικά επακόλουθα των οποίων εξακολουθούν ως σήμερα να κάνουν έντονη την παρουσία τους. Ο Πάγκντεν ολοκληρώνει το βιβλίο του αναλύοντας την αποτυχία του ιμπεριαλισμού στον εικοστό αιώνα. Εξετάζει τα φαινόμενα σε σχέση με την αυτοκρατορία, την άνοδο της Ευρωπαϊκής Ένωσης και την έννοια της «παγκοσμιοποίησης». Αντλώντας στοιχεία από φιλολογικές, ανθρωπολογικές και ιστορικές πηγές oλόκληρου του κόσμου, το βιβλίο «Λαοί και αυτοκρατορίες» αφηγείται τις ιστορίες της μαζικής μετακίνησης των πληβείων και των πατρικίων στην ευρωπαϊκή ιστορία. Τα τελευταία χρόνια οι ιστορικοί προσπαθούν να εξηγήσουν τα φαινόμενα των αυτοκρατοριών και της αποικιοκρατίας. Ανάμεσα στους μοντέρνους αναλυτές συγκαταλέγονται οι Αντονυ Πάγκντεν, Τζέιμς Μελντούν και Ντέιβιντ Αρμιταζ, που ερευνούν το πώς και το γιατί, μετά το 1492, η Ευρώπη επεκτάθηκε υπερποντίως, με πρώτη και «καλύτερη» τη Βρετανία, που έγινε για έναν τουλάχιστον αιώνα η μεγαλύτερη αποικιοκρατική δύναμη στον κόσμο. Στο βιβλίο του Αντονυ Πάγκντεν «Λαοί και αυτοκρατορίες» επιχειρείται η εξέταση του «ιμπεριαλισμού» από την εποχή του Αλεξάνδρου μέχρι σήμερα, ενώ εντοπίζονται τα χαρακτηριστικά εκείνα που συνδέουν την αυτοκρατορική Ρώμη με τις πρόσφατες αυτοκρατορίες και εξηγούνται οι κύκλοι και οι ευθείες της ιστορίας που σφραγίζουν την πορεία του ανθρώπου μέσα στο χρόνο. «Μια κομψή και απατηλά συνοπτική διαδρομή στις ιμπεριαλιστικές επιχειρήσεις από έναν λόγιο που γνωρίζει σε βάθος την ευρωπαϊκή ιστορία». Εric Hinderaker