Günter Grass

Ο Γκύντερ Γκρας γεννήθηκε στο Ντάντσιχ της Πολωνίας (σηµερινό Γκντανσκ) το 1927, από Γερµανό προτεστάντη πατέρα και πολωνικής καταγωγής καθολική µητέρα. Αναµφισβήτητος λογοτεχνικός εκπρόσωπος της γενιάς των Γερµανών που µεγάλωσαν στη ναζιστική εποχή και επέζησαν του πολέµου, υπήρξε επίσης σηµαντικός εικαστικός καλλιτέχνης και ασχολήθηκε ιδιαίτερα µε τη γλυπτική και τη γραφιστική.
Ως έφηβος είχε καταταγεί στη χιτλερική νεολαία, στα δεκαεφτά του στρατεύτηκε οικειοθελώς στις τάξεις της Βέρµαχτ και στα τέλη του πολέµου πιάστηκε αιχµάλωτος από τους Αµερικανούς.
Το 1956 ο Γκρας έκανε την εµφάνισή του στη γερµανική λογοτεχνική σκηνή µε µια συλλογή ποιηµάτων. Μαζί µε άλλους σηµαντικούς διανοούµενους δραστηριοποιήθηκε στο πλαίσιο της «Οµάδας 47», η οποία πρέσβευε την υιοθέτηση µοντερνιστικών τεχνικών στη λογοτεχνική αποτύπωση του πρόσφατου παρελθόντος και στη διαµόρφωση της συλλογικής συνείδησης της µεταπολεµικής Γερµανίας. Το 1999 τιµήθηκε µε το Νόµπελ Λογοτεχνίας για το σύνολο του έργου του. Ανάµεσα στα έργα του συγκαταλέγονται η νουβέλα Γάτα και ποντίκι (1961) και το µυθιστόρηµα Σκυλίσια χρόνια (1963), που µαζί µε το Τενεκεδένιο ταµπούρλο (1959) αποτελούν την «Τριλογία του Ντάντσιχ». Ακολούθησαν τα έργα: Η πρόβα της εξέγερσης των πληβείων (1966), Ο Μπουτ, το ψάρι (1977), Δυσοίωνα κοάσµατα (1992), Γράφοντας µετά το Άουσβιτς (1993), Ένα ευρύ πεδίο (1995), Ο αιώνας µου (1999), Σαν τον κάβουρα (2002) και η αυτοβιογραφία του µε τίτλο Ξεφλουδίζοντας το κρεµµύδι (2006).
Έντονα πολιτικοποιηµένος, ο Γκρας ταυτίστηκε ιδεολογικά µε το κίνηµα των σοσιαλδηµοκρατών και υπήρξε στενός συνεργάτης του Βίλλυ Μπραντ. Το 2006 προκάλεσε αίσθηση όταν, στo πλαίσιo µιας εφ’ όλης της ύλης συνέντευξης µε αφορµή την επικείµενη έκδοση της αυτοβιογραφίας του, οµολόγησε τη συµµετοχή του στο διαβόητο τάγµα των Waffen-SS. Βαθιά ουµανιστής και πραγµατικός φιλέλληνας, έγραψε τον Μάιο του 2012 το ποίηµα «Η ντροπή της Ευρώπης» (δηµοσιεύτηκε στην Καθηµερινή από κοινού µε τη Suddeutsche Zeitung), στο οποίο υπενθυµίζει στους Ευρωπαίους τον ιστορικό ρόλο της Ελλάδας ως κοιτίδας του ευρωπαϊκού πολιτισµού, προειδοποιώντας για την πνευµατική ένδεια που θα βιώσει η Ευρώπη σε περίπτωση αποποµπής της Ελλάδας από την ευρωπαϊκή οικογένεια.
Πέθανε στο Λύµπεκ το 2015 σε ηλικία 87 ετών.
(φωτογραφία: Isolde Ohlbaum)